THE CLASH - Gábor Miklós Szőke
The Clash is Szőke's nieuwste openbare sculptuur, gemaakt als een permanente buiteninstallatie voor het nieuwe gebouw van de Budapest Stock Exchange. Het stuk verbeeldt de strijd tussen de twee symbolische dierfiguren van de beurswereld, de beer en de stier. De botsende vormen van de twee dieren, die de kunstenaar heeft opgebouwd uit metalen delen die lijken op beursdiagrammen, verbeelden de strijd van de materiële wereld. De twee dierenfiguren zijn niet statisch, maar klaar om van de grond te springen en naar elkaar toe te springen. Het is slechts een moment, maar ook een oneindige beweging. De mensheid heeft geworsteld om te overleven zolang ze op aarde bestaat, en dit is wat de vroegste kunstwerken, de grotschilderingen en totemische sculpturen - waarop Szőke's werken zinspelen - proberen vast te leggen. In de grotschilderingen beelden onze prehistorische voorouders dierlijke of menselijke figuren uit de materiële wereld af, meestal springend of zwemmend door de lucht, om een buitenaards bestaan op te roepen, in afwijking van de echte wereld. Deze figuren maakten mogelijk deel uit van oude rituelen, mysteries, de eerste eeuwige evocaties van het overleven van de mens, van strijd. Deze botsing is al aan de gang sinds onze voorouders verzamelaars en jagers waren, maar het behoort niet tot het verleden, maar is altijd aanwezig in elk tijdperk van de mensheid. In onze wereld van vandaag maken we nog steeds deel uit van deze voortdurende strijd om te overleven, tussen onze behoeften en de vervulling van onze behoeften. We staan nog steeds voor enorme uitdagingen en het is nu niet gemakkelijker voor ons dan 40.000 jaar geleden. In onze beschaving heeft de beurs een soortgelijke drijfveer als de jacht, de strijd om materieel bestaan en materieel gewin. Behoefte en vervulling.
Moment van beweging
De figuren die verschijnen op het moment van beweging zijn opgebouwd uit een systeem van duizenden monotone, verticale, stijve metalen kolommen. Afzonderlijk kunnen de kolommen dun, dik, kort of lang zijn, maar samen vormen de vele kolommen een superkrachtige eenheid. Hun dwarsdoorsnede en hun ligging in een denkbeeldig coördinatensysteem schetsen de werking van de aandelenmarkt in de twee tegengestelde toestandsruimten die de marktprocessen verpersoonlijken. Het beeld vertegenwoordigt een bevroren moment van voortdurende strijd waarin er geen eeuwige overwinning is. Eerst overheerst de een, dan de ander. Met zijn ijzige, neutrale, koude oppervlakken van ruw roestvrij staal die doen denken aan een holenbeer, slaat het beest neer op de stier, een verwijzing naar de dalende markt. De stier met zijn roodachtig gloeiende lichaam - op maat gemaakte geoxideerde stalen secties - staat op het punt zijn tegenstander aan te vallen. Hij is het proces van stijgende trends. Samen vuur en water, destructieve en constructieve energieën, natuurlijke elementen van het leven
De twee metalen beesten worden geboren uit de materiële wereld en botsen over moeder aarde. De toevoeging van aarde, de aardse wereld als plaats van strijd, is speciaal voor deze tentoonstelling door Szőke bedacht. Het beeld vertegenwoordigt dus de belangrijkste elementen van het universum: vuur in de vorm van de stier, water in de vorm van de beer, de lucht brengt een verbinding tot stand tussen de aarde (materieel) en de hemel (spirituele) werelden en het aarde-element, een passieve receptor, is zowel stabiel als veilig, houdt de botsende figuren bij elkaar en voedt ze. Het bestaan van de vier hoofdelementen is de levensvoorwaarde. De kunstenaar werd beïnvloed door het werk van Empledocles, die in de 5e eeuw v. beschouwd als een voorloper van het materialisme. Voor Empledocles zijn de 4 elementen afkomstig van 4 goden. Hierover nadenkend, ziet Szőke de totems van de moderne tijd in de beelden van de beer en de stier, wiens botsing tussen de spirituele en de materiële wereld de botsingen van het bestaan zelf belichaamt.
"Mijn nieuwste werk, de Clash, verbeeldt de strijd tussen de twee symbolische dierenfiguren van de beurswereld, de beer en de stier. De twee metalen beesten worden geboren uit de materiële wereld en botsen over moeder aarde. Het beeld vertegenwoordigt zo de belangrijkste elementen van het universum: vuur, water, lucht. Het bestaan van de vier hoofdelementen is de levensvoorwaarde."
The Clash is tot 12 maart te zien in Brussel, België bij Gare Maritime.